حقیقت خاک‌شده در قروه

تیر ۱۷, ۱۳۹۷

حوالی شهر قروه واقع در استان کردستان زمینی بیابانی در مجاورت گورستان بهاییان وجود دارد که باور می‌رود پیکر برخی از زندانیان سیاسی که در تابستان سال ۶۷ در شهرهای سنندج، سقز و کامیاران اعدام شدند در آنجا دفن شده باشد. این شهرها همه در استان کردستان و در غرب ایران واقع شده‌اند. مقامات قضایی هنگامی که در شهریور۶۷، خبر اعدام این افراد را به خانواده‌های‌شان دادند، محل دفن اجساد را رسما به آنها اعلام نکردند. با این‌حال چند نگهبان رده‌پایین زندان به برخی از خانواده‌ها گفتند که اجساد عزیزان‌شان در قطعه زمینی بایر در حواشی قروه دفن شده است اما اطلاعات بیشتری ندادند.
بنا به گفته جان‌به‌دربردگان کشتار ۶۷ و اعضای خانواده‌های کشته‌شدگان که با عدالت برای ایران مصاحبه کرده‌اند، پس از هفته‌ها جست‌وجو در بیابان‌های اطراف شهرهای کردستان، در آبان‌ماه ۱۳۶۷ خانواده‌ها با یک فرد روستایی در نزدیکی قروه روبه‌رو شدند که به آنها محلی را در نزدیکی قبرستان بهاییان نشان داد که در آن، مسئولان پیکر جان‌باختگان را در شهریور ۱۳۶۷ به صورت جمعی دفن کرده بودند. خانواده‌های قربانیان زمین را با بیل کندند و گوری دسته‌جمعی را پیدا کردند که حاوی اجساد بیش از ۲۰ زن و مرد بود. آنها اجساد را بیرون آوردند، چند قبر جداگانه حفر کردند و آنها را درون قبرها دفن کردند. محل دفن ده‌ها جانباخته دیگر که در میان این پیکرها نبودند هیچ‌گاه مشخص نشده است.
جان‌به‌دربردگان و اعضای خانواده‌های قربانیان کشتار ۶۷، به عفو بین‌الملل و عدالت برای ایران گفته‌اند که در سال‌های بعد، ماموران پیوسته سنگ قبرها و علائم یادبودی را که خانواده‌ها بر روی قبر عزیزان‌شان می‌گذاشتند نابود کرده‌اند. بنا به اخبار برخی از رسانه‌های کردی، در تیرماه ۱۳۹۵، گورهای متعلق به قربانیان کشتار ۶۷ به‌ وسیله بولدوزر تخریب شد. در پی این تخریب برخی از خانواده‌ها تلاش کرده‌اند شکایتی رسمی تنظیم کنند اما موفق نشده‌اند. یکی از کارمندان وزارت کشاورزی به شاکیان گفته است که تنها مالک خصوصی زمین، یعنی خلیل اقدامیان، حق شکایت رسمی دارد. به گفته این کارمند، اقدامیان هم بخت چندانی در این پرونده نخواهد داشت چون زمین مورد نظر به عنوان زمین کشاورزی اعلام شده است و تخریب گورهای انفرادی و غسال‌خانه موجود در آن با تايید دادستانی قروه و به بهانه ساخت «سازه غیر قانونی» در زمین کشاورزی انجام گرفته است.